تحقیق درباره عمق چاه های اب:
عمق
چاه های اب در هر منطقه ، متفاوت است. هر چه منطقه خشک تر باشد و یا اینکه
بهره برداری از منابع زیرزمینی بیشتر باشد عمق چاه هم بیشتر میشود. ولی
معمولا بین 100 تا 300 متر است که اخیر به علت کمبود باران و بهره برداری
بیش از حد از اب های زیرزمینی تا 850 متر هم رسیده است.
چاه اب چیست ؟
چاه
آب حفره‌ای قائم و یک ساختمان هیدرولیکی می‌باشد که از سطح زمین شروع شده و
تا داخل سفره آبدار ادامه می‌یابد و آب سفره در اثر نیروی ثقل و حرکت
جانبی به درون آن نفوذ نموده و توسط سطل و یا پمپ استخراج می‌گردد.
انواع چاه اب
چاهها
را بر حسب روش حفاری، عمق، نحوه بهره برداری ، وضعیت زمین شناسی و
لیتولوژی، عمق سطح آب سفره و اهداف حفاری به انواع ذیل تقسیم بندی می‌کنند.
1-
چاههای اکتشافی و مطالعاتی که به منظور بررسی و مطالعه مشخصات هیدرولیکی و
هیدرودینامیکی و ضخامت سفره آبدار ، لیتولوژی و عمق سنگ کف، وضعیت
لایه‌های نفوذ ناپذیر در مناطق بکر و یا نا شناخته حفر میگردند. از این
گروه چاههای پیزومتری به قطر 6 اینچ جهت مطالعه سطح دینامیک آبها حفاری
میگردند.
2- چاههای بهره
برداری عمیق، که عمق چاه حفر شده بیش از 50 متر بوده و توسط دستگاه‌های
حفاری و یا بعضاً با دست حفاری میگردند. بهره برداری از آنها توسط پمپ
توربینی و یا شناور صورت می‌گیرد.
3-
چاههای نیمه عمیق: به دلیل بالا بودن سطح ایستابی دارای عمق نسبتاً
کمی‌می‌باشند حفر آنها بدلیل ارزانی نیروی کار معمولاً با دست صورت می‌گیرد
و بهره برداری از آنها توسط پمپ‌های کمر چاهی سانتریفوژ که در نزدیکی سطح
آب و در داخل دیواه چاه نصب می‌گردد، انجام میشود.
قطر
چاههای دستی حدود یک تا دو متر و عمق آنها گاهی تا 100 متر هم می‌رسد.
بعد از برخورد به آب، معمولاً برای آنکه آب ورودی به چاه مانع ادامه حفاری
نشود از پمپ‌های سانتریفوژ برای تخلیه آب بهنگام کارکردن استفاده
می‌نمایند. چنانچه جنس زمین از آبرفت درشت دانه غیر ریزشی تشکیل شده باشد،
مقنی می‌تواند تا حدود 5 متر زیر سطح برخورد به آب، حفاری را ادامه دهد.
ولیکن در زمینهای شولاتی، عملیات حفاری به سختی و باکول گذاری انجام میشود
و چون نمی‌توان بیش از چند متر در سفره آبی به حفاری ادامه داد بناچار
مبادرت به حفر گالریهای افقی در جهات مختلف برای استحصال آب بیشتر
می‌نمایند.
به علت محدودیت
حفاری در زیر سطح ایستابی و ضخامت کم ستون آب در داخل چاه در فصول کم باران
و ایام پر مصرف سال ، سطح آب این چاهها پایین رفته و لذا برای تامین آب
مورد نیاز مرتباً می‌باید کف شکنی و لایروبی گردند
چاههای آرتزین
نام آرتزین از محلی بنام آرتز واقع در کشور فرانسه که برای اولین بار چنین چاهی در آن محل حفاری گردیده گرفته شده است.
هرگاه
یک لایه نفوذ پذیر آبدار در بین دو لایه غیر قابل نفوذ قرار گرفته باشد،
به نگام حفاری و برخورد به لایه آبدار، سطح آب در داخل چاه بالا آمده و
چنانچه فشار به اندازه کافی باشد آب از دهانه چاه خارج میشود.
عمق
چاه عمودی معمولاً تا 30 متر می‌رسد که امروزه با کمک روشهای حفاری نوین
چاههای عمودی تا عمق 60 متر نیز حفاری می‌شوند و سطح آب از این بابت عامل
محدود کننده عمق حفاری نمی‌باشد. بلکه جنس رسوبات آبرفتی و سختی و
نرمی‌زمین عامل اصلی تعیین کننده حفاری می‌باشد.
این
نوع چاهها در بستر آبرفتی رودخانه‌های دائمی و یا آبرفتهای با سطح آب زیر
زمینی کم عمق با ضخامت کم حدود 3 تا 4 متر و گسترش محدود قابلیت بهره
برداری بسیار زیادی دارند در حالیکه چاههای عمیق در لایه‌های کم ضخامت
کارآیی ندارند. بنابراین مطالعه سیستماتیک مکان یابی در رابطه با منابع آب
زیرزمینی و سطحی منطقه، زمین شناسی و توپوگرافی و هیدرولوژی ناحیه، وضعیت
آبدهی سالیانه و حداقل و حداکثر دبی، ابعاد هندسی شیب و دانه بندی بستر
اهمیت خاصی دارد. در مرحله بعدی برای مشخص کردن وضعیت آبدهی زمین و ضرایب
هیدرودینامیکی لایه آبدار یک حلقه چاه اصلی بقطر 12 اینچ تا برخورد به سنگ
کف برای آزمایش پمپاژ و 2 تا 4 حلفه چاه پیزومتر برای اندازه گیری سطح آب
زیرزمینی بهنگام آزمایش پمپاژ، حفاری میشود. براساس نتایج بدست آمده محل
چاه مخزنی، عمق و قطر آن و همچنین طول کوره‌های افقی و حدود آبدهی مشخص
میشود.
عمر چاه عمودی بتنی
بیش از 100 سال و عمر گالریهای افقی بین 30 تا 50 سال است که قابل بازسازی
و استفاده مجدد است. آب استحصالی صاف و بهداشتی بوده و احتیاج به احداث
تصفیه خانه با هزینه سنگین و گزاف ندارد. هزینه نگهداری ناچیز و بهره
برداری آن در حد مصرف انرژی پمپ‌ها است. در مقایسه با چاههای عمیق نیز
بسیار اقتصادی می‌باشد.
منبع: masterdoc.ir